Dünya Sağlık Örgütüne bağlı, Uluslararası Yaşlı Dostu Kentler ağının temel hedefi, kentin yaşam koşullarının yaşlılara göre düzenlenmesini sağlamak. Yerel yönetimlerin belirlenmiş koşulları yerine getirmeleri ile bu ağa bağlanmaları ve bu unvanı almaları mümkün. Gerek kent koşullarının yeniden düzenlenmesi, gerekse başvuru işlemleri zorlu bir süreç olduğu için, ülkemizde bu unvanı alan sadece 4 belediye var. Antalya Muratpaşa, İstanbul Kadıköy ve Beşiktaş ile Mersin Belediyeleri Yaşlı dostu Kentler ağında yer alıyorlar.
Muğla’nın Fethiye İlçesini Yaşlı Dostu Kent yapabilmek için, 2017 yılında gönüllülerden oluşan bir platform kuruldu. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Melih Bulut önderliğinde bir araya gelen Yaşlı Dostu Kent Fethiye Platformu, yapılabilecek çalışmalar için ayda bir kez toplanarak yapılabilecekler görüşülmeye başlandı. Fethiye’de 60+ yaş için bir sosyal sorumluluk projesi olan Tazelenme Üniversitesinin kurulması fikri ortaya çıktı. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Fethiye Sağlık Bilimleri Fakültesi öğretim görevlisi Cemil Yavuz ile ben Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi emekli öğretim görevlisi Gülşen Yegen kurucu olarak çalışmalara başladık. 2019 yılı Ekim ayında Fethiye Tazelenme Üniversitesi, 86 öğrencisiyle eğitime başladı. Aynı yıl Kasım ayında AB Sivil Düşün Programı tarafından desteklenen YAŞAT Çalıştayı yapıldı. Ege Üniversitesi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, Yaşlı Dostu Kentler ağındaki belediyelerin ve yaşlılık konusunda çalışan sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerinin katıldığı geniş katılımlı çalıştayda, hızla yaşlanan ülkemizde yapılabilecekler konusunda bilgi ve deneyimler paylaşıldı.
Çalıştayın en önemli sonuçlarından biri Fethiye’de Alzheimer Derneğinin kurulması oldu. Hızla yaşlanan dünyamızda, geçmişte yaşlılık hastalığı olarak bilinen Alzheimere, erken yaşlarda görülmeye başlanması durumun gerekliliğini ortaya koymaktaydı.
Öncelikle İzmir Alzheimer ve Mersin Alzheimer derneklerinin tüzükleri incelendi, dernek tüzüğü hazırlandı. Kurulacak olan dernekle ilgili Tazelenme üniversitesi ve kent içinden ilgililerin katılımıyla bilgilendirme toplantıları yapıldı. Ardından beyin cerrahisi uzmanı Op. Dr. Mehdi Sadat, nöroloji uzmanı Dr. Özlem Önder, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi emekli öğretim görevlisi Gülşen Yegen, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi öğretim görevlisi yaşlı sağlığı uzmanı Dr. Cemil Yavuz, Sağlık Bilimleri Yüksek Okulu Öğretim görevlisi Çiğdem Alaca, iş adamı Ferit Ferhangil, devlet hastanesi psikologu Batuhan Küçükserat’tan oluşan 7 kişilik bir ekiple 30 Ocak 2020 tarihinde Fethiye Alzheimer Derneği kuruldu. Yeni bir dernek kurulduğunda en önemli sorun yönetim merkezi bulmak oluyor. Bu konuda dernek başkanı Op. Dr. Mehdi Sadat, açmış olduğu kliniğin bir odasını bu iş için ayırdı. Faaliyetlerin planlanması, resmi evraklar, toplantılar bu birimde yürütülmeye başlandı. Öncelikli olarak üye kabulü yapıldı. Bu konuda Fethiye Tazelenme Üniversitesi öğrencilerinin büyük bölümü, kurucu yönetim kurulu üyelerinin dostları derneğin ilk üyeleri oldular. Aynı yıl Mart ayında Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilan edilen Covit 19 pandemisi, her şeyde olduğu gibi dernek çalışmalarına da ara verilmesini zorunlu kıldı.
Yaşadıkları çevreye duyarlı kişiler her koşulda birilerine destek olacaklarını iyi bilirler. Pandemi sürecinde Fethiye Tazelenme Üniversitesi 60+ öğrencileri, Fethiye Alzheimer Derneği ve Fethiye Kardelen Sanat Derneği üyeleri, Fethiye Devlet Hastanesi pandemi servisi çalışanları için, hafta sonları dinlenme zamanlarında yiyebilecekleri hafif atıştırmalıklar hazırladılar ve servise teslim ettiler. Bu uygulama sokağa çıkma yasaklarında belediye zabıta servisinden yardım alarak, yasakların kalkmasına kadar devam etti.
Her ne kadar Fethiye Alzheimer Derneğin tanıtımı yapılamasa, üyelerin bir araya gelme şansları olmasa da, yönetim kurulu çalışmalarına yavaşlatılmış şekilde devam etti. İlçemizdeki Alzheimer hasta sayısını İl Sağlık Müdürlüğünden resmi yazı ile talep etti. Gelen yanıtta, Muğla İlçeleri arasında en çok teşhis konmuş hastanın, ilçemizde olduğunu yazılıydı. Oransal olarak söylemek gerekirse il genelindeki alzheimer hastasının %50’si ilçemizde yaşıyordu. Yapılan çalışmalardan bir diğeri, başlangıç evresindeki hastaların kabul edilerek, terapi çalışmalarıyla hastalığın seyrinin yavaşlatılabileceği bir merkez oluşturulmasıydı. Böylece hem hastaların daha uzun süre yaşam kalitelerinin devamlılığı sağlanabilecek, hem de hasta yakınları kendilerine zaman ayırabileceklerdi. Yapının inşa edileceği arazi için önce Büyükşehir Belediye başkanı ile görüşüldü, olumsuz yanıt alındı. Ardından İlçe Belediye başkanı ile görüşüldü ve olumlu yanıt alındı. Fethiye Belediyesine ait yeşil alanlardan, Babataşı mahallesindeki 2200 metrekare büyüklüğündeki park alanı seçilerek, alanın tahsisi için bir protokol imzalandı.
Toplantı yasaklarının kalkmasıyla dernek ilk genel kurulunu yaparak, 3 yıl süreyle görev yapacak yönetim kuruluna Op. Dr. Mehdi Sadat, Gülşen Yegen, Dr. Cemil Yavuz, Nagihan Bulut, Nurcan Noras, Ferit Ferhangil ve Batuhan Küçükserat seçilerek dernek çalışmalarına başladılar. Alzheimer Derneği denetleme kurulunda da Talin Kalemkaryan, Alper Kantur ve Çiğdem Alaca görev aldılar.
Merkezin yapılacağı alan belirlendikten sonra, ödüllü iki mimar arkadaşımız tarafından, hastalığın özelliklerine uygun mimari proje hazırlandı. Projenin çizimini gerçekleştiren Müge ve Cenk Çeşmeli’ye tüm faydalanacaklar adına bir kez daha teşekkür ediyoruz. Ancak park alanına inşaat yapım süreci, çalışanların covit hastalığına yakalanmaları ve farklı nedenlerle yaklaşık 14 ay sürdü.
Bütün bu çalışmalar arka planda devam ederken, kısıtlamalar nedeniyle ilçe halkına derneğin varlığı, amacı ve hastalık hakkında bilgilendirme çalışmaları yapılamadı. Kısıtlamaların yavaşladığı süreçte, 2022 mart ayında ilçe halkına açık bilgilendirme toplantısı yapıldı. Toplantıya Alzheimer hasta yakınları ve ilgililer katıldı. Böylece hasta yakınlarının zor durumda kaldıklarında bilgi almak için başvurabilecekleri whats app destek grubu oluşturuldu. Hasta yakınlarının çevrelerine duyurmaları ile grup üyelerinin sayısı artmaya başladı.
Avrupa Birliği Sivil Düşün Programına, derneğin tanıtımı ve duyurulması için bir proje ile başvuru yapıldı. Desteklenmeye değer bulunan “Beni Unutma” adlı projeyle, farklı bir çok çalışmanın yanı sıra ilçemizin ana noktalarında belediyemize ait duyuru panolarına afişler asılarak ilçe halkının bilgi sahibi olması sağlandı. Bu çalışma derneğe yeni üyeler kazandırdı.
Yapı izninin çıkmasıyla Mayıs 2022’de binanın yapım süreci başladı. Çelik konstüksiyonlu ahşap malzemeden oluşan yapı, çeliğinden bahçesindeki havuzuna, çiçeklerine kadar ilçe halkımızın, dernek üyelerimizin yakın çevresinden oluşan bağışçılar sayesinde tamamlandı ve 23 Eylül 2022 tarihinde açılışı yapıldı. Merkezin duvarında bulunan panoda, yapının ortaya çıkmasını sağlayan kişi ve kurumların isimleri gururla yer alıyor.
Fethiye Alzheimer Derneği, hasta sözcüğü yerine “Sevdiklerimiz” şeklinde hitap etmeyi benimsedi. Ekim 2022’de başlangıç evresinde bulunan “sevdiklerimiz” ağırlanmaya başlandı. Halen onlarla hafta içi öğleden sonraları, alzheimerin yavaşlatılmasına yönelik terapi çalışmalarına devam ediliyor.
İlçemizdeki birçok sivil toplum kuruluşu, FETAV, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Yerel Tohum Derneği, Kardelen Sanat Derneği üyeleri hafta içinde gönüllü olarak derneğe gelen sevdiklerimizle gönüllü olarak çalışmalar yapıyorlar. “Sevdiklerimizin” yakınları için ayda bir kez psikolog, diyetisyen, fizyo-terapistler tarafından bilgilendirme çalışmaları yapılıyor.
Fethiye Alzheimer Derneği “Beni Unutma” adlı proje çalışmalarıyla, Avrupa Birliği Sivil Düşün ekibi tarafından kamu-sivil toplum iş birliğini en iyi uygulayan kurum olarak değerlendirildi ve projenin tanıtımına #Sözdevri sayfasında yer verildi.
Fethiye Alzheimer Derneği çalışmalarına devam ediyor. Yaşlanan dünyada, bulunduğu çevrede hem sevdiklerimize, hem de sevdiklerimizin yakınlarına destek olarak fark yaratmaya çalışıyor. Hepimizin bu konuda yapabileceği bir şeyler olduğunu, derneğin sizlerin destekleriyle güçleneceğini unutmamanız dileğiyle…
Bu logoyu unutmayınız. Derneğin sosyal medya hesaplarına ve youtube kanalına da abone olabilirsiniz.